Trong xây dựng biệt thự, thi công mở rộng hầm biệt thự ngày càng được nhiều gia chủ quan tâm để tăng diện tích sử dụng: gara, kho chứa, phòng giải trí, phòng kỹ thuật… Tuy nhiên, mở rộng hầm biệt thự không giống với việc đào hầm mới. Đây là quá trình xử lý trong điều kiện phức tạp: công trình đã tồn tại, nền đất có nước ngầm, kết cấu hiện hữu cần được bảo vệ tuyệt đối.
Bài viết này sẽ giúp bạn hình dung quy trình thi công mở rộng hầm biệt thự và những điểm cần lưu ý để công trình đạt hiệu quả, an toàn và chống thấm bền lâu.
1. Ép cừ thép chống sạt lở
Trong thi công mở rộng hầm biệt thự, bước ép cừ thép giống như dựng một bức tường chắn tạm để bảo vệ toàn bộ khu vực đào. Khi những tấm cừ Larsen được ép sâu xuống lòng đất, chúng tạo thành vòng vây kiên cố: đất không còn nguy cơ sạt trượt vào hố, nước ngầm cũng bị hạn chế tối đa khả năng thấm ngược. Nhờ đó, phần hầm cũ và cả công trình xung quanh luôn được đảm bảo an toàn.
Yêu cầu kỹ thuật cần đạt:
- Tấm cừ phải ép sâu hơn đáy hố đào ít nhất 1,5 – 2 m để chặn kín đất và nước ngay từ chân hố. Nếu ép nông, hiệu quả giữ ổn định sẽ gần như vô nghĩa.
- Các mối nối giữa những tấm cừ phải khít kín, hạn chế nước tràn vào
- Phạm vi ép cần rộng hơn kích thước hố đào tối thiểu 1m mỗi phía. Khoảng trống này không chỉ để thao tác máy móc, mà còn giúp kiểm soát an toàn cho người thi công.
Cách kiểm tra chất lượng:
- Sau khi ép, có thể thử bằng cách bơm nước ngoài thành cừ và quan sát độ rò.
- Hoặc theo dõi mực nước ngầm: nếu dao động giảm đáng kể, chứng tỏ tường cừ đã phát huy hiệu quả.
👉 Điểm cần lưu ý: sai sót thường gặp nhất là ép không đủ sâu hoặc mối nối hở, dẫn đến nước và đất len lỏi qua chân cừ. Đây chính là nguyên nhân gây lún, nứt hầm cũ hoặc công trình lân cận. Vì vậy, ép cừ không chỉ là thủ tục bắt buộc, mà là “lá chắn an toàn” cho toàn bộ công trình trong suốt quá trình mở rộng hầm.
2. Tạo bờ be chắn nước mặt
Trong thi công mở rộng hầm biệt thự, không chỉ nước ngầm là mối lo, mà nước mưa và nước mặt từ sân cũng có thể trở thành “kẻ phá hoại thầm lặng”. Chỉ một cơn mưa lớn hay một lần rửa sân bất cẩn, dòng nước tràn vào hố đào có thể gây ngập úng, rửa trôi đất, làm thành hố sạt lở và công việc đình trệ.
Biện pháp xử lý:
- Đắp bờ be bằng đất sét hoặc bao cát cao khoảng 20–30 cm bao quanh miệng hố để chặn nước ngay từ ngoài.
- Với công trình thi công lâu ngày, có thể xây tường gạch mỏng làm vành chắn kiên cố hơn.
- Kết hợp đào rãnh thoát nước tạm, hướng dòng nước mưa ra vị trí an toàn, tuyệt đối không để đổ thẳng vào hố đào.
Điểm cần lưu ý:
- Bờ be phải liên tục, không đứt đoạn – chỉ một khe hở nhỏ cũng đủ khiến nước chảy vào hố.
- Sau mỗi trận mưa lớn cần kiểm tra, gia cố ngay vì bờ be đất hoặc bao cát dễ bị xói mòn.
- Với công trình thi công trong mùa mưa, nên tính thêm giải pháp che phủ bạt tạm để giảm lượng nước mưa trực tiếp xuống khu vực đào.
👉 Mục tiêu: giữ cho hố đào luôn khô ráo, chắc chắn, tránh tình trạng lầy lún hoặc sạt thành, từ đó tạo điều kiện thi công mở rộng hầm an toàn và hiệu quả.
3. Tạo hố thu nước & bơm hút trong quá trình thi công
Trong thi công hầm, đặc biệt là khi mở rộng từ hầm cũ, hố thu nước cùng hệ bơm hút được ví như “lá phổi” của công trường. Nếu thiếu, chỉ sau một cơn mưa hay vài giờ nước ngầm dâng, hố đào sẽ nhanh chóng ngập, thành hố lầy lún, bê tông đổ xuống bị loãng, rỗ và toàn bộ quá trình thi công rơi vào nguy hiểm.
Yêu cầu kỹ thuật cần đạt:
- Hố thu thường đặt tại góc thấp nhất của hố đào, nơi dễ gom nước nhất. Với diện tích lớn hoặc nước ngầm nhiều, có thể bố trí thêm 1–2 hố phụ để hỗ trợ.
- Kích thước phổ biến: 0,6 × 0,6 m đến 1,0 × 1,0 m, sâu hơn đáy hố 0,5–0,7 m. Thành hố cần xây gạch hoặc chống ván gỗ để chống sạt.
- Trong hố đặt bơm chìm hoặc bơm li tâm, ống dẫn nước thoát ra ngoài khu vực thi công. Luôn chuẩn bị bơm dự phòng và nguồn điện dự phòng (máy phát/UPS) để tránh sự cố ngập úng khi mất điện.
- Bơm phải chạy liên tục suốt quá trình đào và đổ bê tông, có công nhân trực theo dõi để xử lý khi bơm kẹt rác, mất điện hay vỡ ống.
Điểm cần lưu ý khi mở rộng hầm:
- Không đặt hố thu ngay sát vách hầm cũ, vì bơm liên tục sẽ làm đất chân tường dễ bị rửa trôi, gây nứt. Khoảng cách an toàn: tối thiểu 0,5–0,7 m.
- Nếu đáy hầm mở rộng thấp hơn đáy hầm cũ → hố thu phải đặt trong phần mở rộng, đồng thời đấu nối về hệ bơm tổng để quản lý tập trung.
- Nếu đáy hầm mở rộng bằng hoặc cao hơn hầm cũ → có thể tận dụng hố thu cũ, hố phụ chỉ cần thiết để thu nước cục bộ.
👉 Mục tiêu: giữ cho hố đào và đáy móng luôn khô ráo, ổn định, đảm bảo thi công an toàn, bê tông đạt chất lượng và chống được nguy cơ ngập úng trong suốt quá trình mở rộng hầm biệt thự.
4. Đổ bê tông khô lót đáy
Sau khi hố đào đã ổn định và nước ngầm được kiểm soát, bước tiếp theo là đổ bê tông khô (lean concrete) để lót đáy. Đây là lớp nền trung gian, tuy không chịu lực chính nhưng lại giữ vai trò rất quan trọng: nó tạo mặt phẳng cứng, sạch, giúp quá trình đặt thép và đổ bê tông móng phía trên được chính xác và bền chắc.
Yêu cầu kỹ thuật cần đạt:
- Bê tông khô thường dùng mác thấp (M100–M150), với tỷ lệ xi măng ít, đá – cát nhiều, nước vừa đủ. Mục đích là tạo lớp đệm ổn định chứ không cần cường độ cao.
- Chiều dày phổ biến từ 100–150 mm, được đổ phủ kín toàn bộ đáy hố.
- Trước khi đổ phải hút khô nước ngầm, vệ sinh sạch bùn đất; nếu còn nước đọng, bê tông sẽ bị loãng, không đảm bảo cường độ.
- Sau khi đổ, dùng bàn xoa hoặc thước nhôm kéo phẳng mặt, tạo mặt nền cứng chắc để thi công các bước tiếp theo.
Điểm cần lưu ý:
- Bê tông khô không thay thế cho bê tông móng kết cấu. Nó chỉ là lớp đệm bảo vệ để giữ cho móng và sàn hầm phía trên đạt chất lượng tốt nhất.
- Nếu bỏ qua lớp này, bê tông kết cấu dễ bị lẫn bùn, mất nước xi măng vào đất nền, dẫn đến rỗ tổ ong và giảm tuổi thọ công trình.
- Trong môi trường có nước ngầm, lớp bê tông khô còn đóng vai trò tấm chắn thấm tạm thời, giảm rủi ro xói đất từ đáy hố.
- Có thể hiểu đơn giản: bê tông khô chính là “lớp đệm bảo vệ” giữa đất nền ẩm ướt và bê tông kết cấu chính. Nếu dùng bê tông mác cao thì lãng phí, còn nếu chỉ đầm cát hoặc đá dăm thì không đủ ổn định và không ngăn được thấm.
👉 Mục tiêu: tạo lớp nền phẳng, ổn định và khô ráo cho quá trình thi công móng; bảo vệ bê tông kết cấu phía trên khỏi tác động của đất ẩm và nước ngầm, từ đó đảm bảo độ bền vững lâu dài cho hầm biệt thự.
5. Xây gạch làm khuôn ngoài cho đài móng, thành móng
Trong không gian chật hẹp của hầm biệt thự, việc dựng coffa thép hoặc coffa gỗ toàn bộ cho thành móng thường rất khó khăn, tốn kém và mất nhiều nhân công. Giải pháp thực tế và hiệu quả hơn chính là xây một lớp gạch bao ngoài để đóng vai trò như “ván khuôn vĩnh viễn” cho bê tông.
Yêu cầu kỹ thuật cần đạt:
- Dùng gạch đặc hoặc gạch chỉ, xây thành hàng đơn, dày khoảng 100 mm, chạy liên tục bao quanh khu vực móng và thành hầm.
- Tường gạch phải xây thẳng, phẳng và no mạch vữa để đủ khả năng giữ bê tông khi đổ.
- Mặt trong khuôn gạch được trát một lớp vữa xi măng mỏng để tăng độ kín khít, ngăn bê tông chảy rỗ mặt ngoài.
- Sau đó mới tiến hành lắp dựng cốt thép và đặt coffa phía trong (coffa tháo dỡ).
Điểm cần lưu ý:
- Khi đổ bê tông, áp lực ngang rất lớn. Nếu tường gạch xây ẩu, mạch vữa rỗng hoặc nghiêng lệch, dễ bị bung vỡ, xô sập ngay lúc thi công.
- Lớp gạch ngoài thường được giữ lại sau khi đổ, kết hợp với lớp chống thấm bên ngoài thành hầm → tạo thành “vỏ bảo vệ” bổ sung cho kết cấu bê tông.
- Có thể hiểu đơn giản: tường gạch ngoài là giải pháp tiết kiệm và bền chắc hơn so với việc chỉ dùng coffa tháo dỡ. Coffa gỗ hoặc thép phải tháo ra sau khi đổ, trong khi gạch có thể tận dụng luôn làm lớp bảo vệ, vừa tiết kiệm, vừa thuận tiện cho chống thấm.
👉 Mục tiêu: vừa định hình được bê tông khi đổ, vừa tạo thêm một lớp bảo vệ lâu dài cho thành hầm, đảm bảo kết cấu chắc chắn và tối ưu chi phí thi công trong điều kiện không gian hẹp.
6. Tạo nhám, khoan cấy thép và chống thấm mối nối trong thi công mở rộng hầm biệt thự
Khi mở rộng hầm, khu vực tiếp giáp giữa bê tông cũ và bê tông mới chính là điểm yếu nhất: dễ thấm nước, dễ nứt tách nếu không xử lý kỹ. Vì vậy, công đoạn tạo nhám, khoan cấy thép và bố trí vật liệu chống thấm ở mối nối là bước bắt buộc để đảm bảo hầm kín nước và kết cấu làm việc đồng bộ.
Yêu cầu kỹ thuật cần đạt:
- Tạo nhám: đục bỏ lớp vữa yếu, lớp trát hoặc bê tông láng mặt trong; bề mặt phải lộ đá dăm để tạo độ nhám. Chỉ khi đó bê tông mới mới có thể “ăn khớp” chắc với bê tông cũ.
- Khoan cấy thép: dùng khoan bê tông tạo lỗ sâu (≥10 lần đường kính thép), làm sạch bụi, bơm keo Epoxy chuyên dụng, sau đó cấy thép neo. Thép này giúp “khóa cơ học”, gắn liền kết cấu cũ với mới.
- Thanh trương nở: dán trực tiếp lên bề mặt bê tông cũ, ngay tại khe tiếp giáp. Khi đổ bê tông mới, thanh bị chôn kẹp một nửa trong cũ – một nửa trong mới. Gặp nước, nó sẽ trương nở, lấp kín khe hở để ngăn thấm.
Điểm cần lưu ý:
- Nhiều người hay hiểu nhầm rằng thanh trương nở nằm “giữa khe hở” sau khi tách vách, nhưng thực tế nó được đặt áp sát lên mặt bê tông cũ trước khi đổ mới.
- Các lỗ khoan cấy thép nếu không bơm keo đầy sẽ trở thành đường thấm nước. Vì vậy, Epoxy/Hilti phải được bơm kín trước khi cấy.
- Khi cắt mở vách hầm cũ, lớp chống thấm bên ngoài đã bị phá vỡ. Do đó, ngoài thanh trương nở, nhiều công trình còn kết hợp thêm băng PVC Waterstop để tăng cường khả năng chống thấm tại mối nối.
- Sau cùng, toàn bộ mối nối bên trong hầm thường được trát thêm lớp vữa chống thấm tinh thể hoặc phủ Sika Top Seal để “gia cố” thêm một lần nữa.
👉 Mục tiêu: biến mối nối giữa hầm cũ và hầm mới từ “điểm yếu dễ thấm” thành một liên kết chắc chắn, chống thấm kép, đảm bảo hầm mở rộng hoạt động ổn định, kín nước và bền lâu.
7. Thông vách hầm bằng khoan cắt và cẩu chuyên dụng
Để kết nối hầm cũ với phần hầm mở rộng, bắt buộc phải mở thông vách bê tông hiện hữu. Đây là công đoạn vừa nặng nhọc vừa rủi ro cao: nếu làm ẩu, có thể gây nứt lan, sập cục bộ hoặc phá hỏng lớp chống thấm vốn có. Vì vậy, quá trình này phải được kiểm soát nghiêm ngặt.
Quy trình thực hiện:
- Định vị và khoan rút lõi: xác định chính xác phạm vi cần mở; khoan rút lõi tại 4 góc hoặc theo chu vi mảng vách. Các lỗ khoan này vừa làm “mốc khống chế”, vừa để luồn cáp cẩu sau này.
- Cắt vách: dùng dây cắt kim cương hoặc máy cắt chuyên dụng để cắt tách tấm bê tông theo đường định vị. Ưu điểm: đường cắt phẳng, ít rung, không gây nứt lan sang vách hầm còn lại.
- Nhấc tấm bê tông: luồn dây cáp qua các lỗ đã khoan, móc vào cẩu hoặc pa lăng, nhấc nguyên tấm bê tông ra ngoài. Sau đó có thể cắt nhỏ để vận chuyển dễ dàng.
Điểm cần lưu ý:
- Trước khi cắt, phải kiểm tra kết cấu chịu lực để đảm bảo vách cần tháo không còn giữ vai trò chịu tải.
- Trong quá trình cắt, cần chống đỡ tạm để tránh tấm bê tông sập đột ngột.
- Sau khi tháo, bề mặt cắt phải được đục tẩy, tạo nhám, cấy thép và đặt thanh trương nở ngay để chuẩn bị liên kết với bê tông mới.
- Quan trọng nhất: khi cắt bỏ vách, lớp chống thấm ngoài hầm cũ đã bị phá vỡ → bắt buộc phải xử lý chống thấm lại toàn bộ khu vực mối nối.
👉 Mục tiêu: mở thông hầm một cách an toàn, chính xác, không gây hư hại kết cấu cũ, đồng thời tạo sẵn điều kiện cho việc kết nối và chống thấm giữa hầm cũ – hầm mới.
8. Thi công mở rộng hầm biệt thự: Vì sao cần kiểm soát rủi ro chặt chẽ?
Thi công mở rộng hầm biệt thự là một quá trình phức tạp, không chỉ đơn giản là đào thêm diện tích. Mỗi bước – từ ép cừ thép giữ ổn định đất, tạo hố thu và bờ be kiểm soát nước, đổ bê tông khô lót đáy, xây gạch làm khuôn ngoài, khoan cấy thép – chống thấm mối nối, cho tới khoan cắt vách hầm an toàn – đều là những mắt xích quan trọng, có yêu cầu kỹ thuật và điểm rủi ro riêng.
Chỉ cần một công đoạn bị xem nhẹ, hậu quả có thể là sạt lở, thấm dột, nứt tường, hoặc ngập nước toàn hầm. Do đó, khi triển khai mở rộng hầm, gia chủ và đơn vị thi công cần nhìn nhận đây là công việc đòi hỏi kinh nghiệm thực tế, thiết bị chuyên dụng và giải pháp chống thấm – an toàn đồng bộ.
👉 Nói cách khác, mở rộng hầm biệt thự là một “cuộc phẫu thuật lớn” cho ngôi nhà: phải chính xác, kiểm soát rủi ro từng bước, và được thực hiện bởi những đội ngũ am hiểu chuyên sâu, từng trải qua nhiều công trình tương tự.
Mở rộng hầm biệt thự không chỉ cần bản vẽ chuẩn mà còn đòi hỏi kinh nghiệm thực tế và giải pháp chống thấm an toàn. Nếu bạn muốn có thêm góc nhìn kỹ thuật, phương án phù hợp cho công trình riêng của mình, đội ngũ SCON VIỆT NAM sẵn sàng đồng hành cùng bạn.
SCON VIỆT NAM – CÔNG TY THIẾT KẾ,THI CÔNG TRỌN GÓI BIỆT THỰ, NHÀ PHỐ, KHÁCH SẠN
Liên hệ tư vấn:
Hotline/zalo: 097.169.3339
Website: https://scon.vn/
Email: [email protected]
Trụ sở: Tòa LK5.18, ngõ 49A, đường Thanh Liệt, Thanh Liệt, Thanh Trì, Hà Nội